tramadol

وەسف

• زانیارییە سەرەتاییەکان: - پۆلێنکردنی دەرمان: Tramadol وەک دەرمانێکی ئازارشکێن (analgesic) دادەنرێت کە کاریگەرییەکانی لەسەر سیستەمی دەمارەکانی جەستە هەیە و دەتوانێت ئازاری مامناوەند تا زۆر کەم بکاتەوە. ئەم دەرمانە جۆرێکە لە ئۆپیۆیدەکان (opioids) بەڵام بەهێزی کەمترە لە ئۆپیۆیدەکانی تری وەکو مورفین. ئەمەش دەکاتە دەرمانێکی باش بۆ ئازارەکانی مامناوەند کە چارەسەر ناکرێن بە دەرمانەکانی تری بێ ئۆپیۆید. - گروپی کیمیایی/چارەسەری: Tramadol یەکێکە لە گروپی کیمیایی opioid analgesics و کاریگەرییەکانی لە ڕێگای بەستنی بە receptors دەست پێدەکات. دەرمانەکە لە ڕێگەی ڕێگریکردن لە گواستنەوەی impulse لە ناو دەمارەکاندا کار دەکات بۆ کەمکردنەوە و باشبوونی ئازار. کاریگەرییە سەرەکییەکەی بۆ کەمکردنەوەی ئازارە. - میکانیزمی کردار: Tramadol لە ڕێگای چەند میکانیزمەوە کار دەکات، یەکێکیان بەستنیەتی بە opioid receptors لە مێشک و کۆئەندامی دەماریدا. هەروەها کاریگەری هەیە لەسەر serotonin و norepinephrine reuptake inhibitors کە ڕۆڵێکی گرنگیان هەیە لە هەستکردن بە ئازار و دابەزاندنی ئاستی ئاگایی لە ئازار. ئەم کردارانە بەیەکەوە دەبێتە هۆی کەمکردنەوەی هەستکردن بە ئازار. • تایبەتمەندییە دەرمانناسییەکان: - ڕێژەی مژینی: ڕێژەی مژینی Tramadol بەرزە لە ڕێگای دەمەوە. لە زۆربەی حاڵەتەکاندا، کە زۆرترین بڕ دەمژێندرێت، لەماوەی ١-٢ کاتژمێردا دەگاتە لوتکەی پلازما ( peak plasma concentration ). لەگەڵ ئەوەشدا، ڕێژەی مژین کەمێک لە نێوان تاکەکاندا جیاوازە وهەندێک factor کاریگەریان لەسەر هەیە. - بەردەستبوونی زیندەیی: بەردەستبوونی زیندەیی Tramadol بەرز نییە کە بە واتای ئەوە دێت تەنیا بەشێکی بچوک لە بڕی خواردەوە دەچێتە ناو خوێندا . - نیوە تەمەن: نیوە تەمەنی ( half-life ) Tramadol 6 کاتژمێرە بۆ ٨ کاتژمێر، بەڵام ئەمە دەگۆڕێت لەسەر بنەمای بڕی دەرمان و تەندروستی جگەر. - لوتکەی چڕیی پلازما: لوتکەی چڕیی پلازما (peak plasma concentration) لە ماوەی ١-٢ کاتژمێر دوای خواردنی دەرمان دێتە پێش. بڕی لوتکە بەپێی بڕی خواردەوەی دەرمان و ڕێژەی مێتابۆلیزم دەگۆڕێت. • بەکارهێنانی پزیشکی: - بەکارهێنانی سەرەکی: Tramadol بە شێوەیەکی سەرەکی بۆ چارەسەرکردنی ئازاری مامناوەند تا زۆر بەکاردێت، بەتایبەت ئەو ئازارانەی کە بە دەرمانەکانی تری ئازارشکێن ناتوانرێ چارەسەر بکرێن. - بەکارهێنانی لاوەکی: لە هەندێک حاڵەتی تایبەتدا، Tramadol بۆ چارەسەرکردنی ئازاری دوای نەشتەرگەری، ئازاری پشت، ئازاری نەخۆشی شێرپەنجە و هەندێک ئازاری دیکە بەکاردێت. بەڵام پێویستە لەژێر چاودێری پزیشکدا بێت. - مەرجەکانی ئامانج: Tramadol بۆ چارەسەرکردنی جۆرێکی فراوانی ئازار بەکاردێت، لەوانە ئازاری پشت، ئازاری سەر، ئازاری ماسولکەکان، ئازاری ددان، ئازاری دوای نەشتەرگەری، و هتد. - سودەکانی چارەسەرکردن: سودەکانی چارەسەرکردن بریتین لە کەمکردنەوەی ئازار و باشبوونی توانای جوڵە. بەڵام ئەمە دەپەڕێت بە پێی جۆری ئازار و وەڵامی جەستە. • کاریگەرییەکانی دەرمان: - کات بۆ کاریگەری: کاریگەرییەکانی Tramadol لە ماوەی ٣٠ - ٦٠ خولەک دوای خواردنی دەرمانەکە دەست پێدەکات، بەڵام ئەمە بەپێی جۆری ئامادەکاری و ڕێژەی مژین دەگۆڕێت. - ماوەی کارکردن: ماوەی کاریگەریی Tramadol لە ٤ تا ٦ کاتژمێرە، بەڵام ئەمە دەگۆڕێت بەپێی بڕی دەرمان و تەندروستی جگەر. - کارلێکەکانی دەرمان: Tramadol کارلێکی خراپی هەیە لەگەڵ هەندێک دەرمان، وەک MAO inhibitors، benzodiazepines، و هەندێک دەرمانی تری ئازارشکێن. بەکارهێنانی یەکجار لەگەڵ ئەم دەرمانانە دەتوانێت هەڕەشەیەکی گەورە بۆ سەر تەندروستی دروست بکات. - مەودای چارەسەر: مەودای چارەسەر بەپێی جۆری ئازار و وەڵامی تایبەتی جەستە دەگۆڕێت. پزیشک دەتوانێت بڕی دەرمان و ماوەی چارەسەر دیاری بکات. • تایبەتمەندییە سەرەکییەکان: - تایبەتمەندی تایبەت: Tramadol دەتوانێت هەندێک کاریگەریی لاوەکی دروست بکات، لەوانە خەواڵوو بوون، هەست کردن بە سەرئێشە، قەبزی، و هتد. - سوودەکانی: سودەکانی Tramadol بۆ چارەسەرکردنی ئازار بە پێی ڕێژەی ئازار و وەڵامی تایبەتی جەستە دەگۆڕێت . - گرنگی کلینیکی: Tramadol دەرمانێکی گرنگی کلینیکییە بۆ چارەسەرکردنی ئازاری مامناوەند تا زۆر، بەڵام پێویستە لەژێر چاودێری پزیشکدا بەکاربهێنرێت. - پرۆفایلی سەلامەتی: بەگشتی، Tramadol دەرمانێکی سەلامەتە، بەڵام هەندێک کاریگەریی لاوەکی دەتوانێت دروست بکات، لەوانە خەواڵووبوون، قەبزی، و هەست کردن بە سەرئێشە. پێویستە بەکارهێنانی دەرمانەکە لەژێر چاودێری پزیشکدا بێت.

جۆری دەرمان

نیشانەکان

• * Tramadol بە شێوەیەکی سەرەکی بۆ چارەسەرکردنی ئازاری مامناوەند تا زۆر بەکاردێت، بەتایبەت ئەو ئازارانەی کە بە دەرمانەکانی تری ئازارشکێن چارەسەر ناکرێن. دەرمانەکە دەتوانێت بۆ چارەسەرکردنی جۆرێکی فراوانی ئازاری کورت خایەن تا درێژ خایەن بەکاربهێنرێت.
• * لە حاڵەتی ئازاری دوای نەشتەرگەریشدا، Tramadol دەتوانێت بۆ کەمکردنەوە و کۆنترۆڵکردنی ئازار بەکاربهێنرێت، بەڵام تنها لەژێر چاودێری پزیشکدا.
• * Tramadol دەتوانێت بۆ چارەسەرکردنی ئازاری شێرپەنجە بەکاربهێنرێت، لەگەڵ دەرمانەکانی تری ئازارشکێن. بەڵام ئەمە پێویستی بە ڕێنماییی پسپۆڕ هەیە.
• * لەگەڵ ئەمانەشدا، Tramadol دەتوانێت بۆ چارەسەرکردنی ئازاری ددان، ئازاری پشت، و ئازاری سەر بەکاربهێنرێت، بەڵام هەمیشە پێویستە لەژێر ڕێنمایییەکانی پزیشکدا بێت.

کارەساتەکان

• * کاریگەرییە لاوەکییە باوەکان بریتین لە: سەرئێشە، خەواڵووبوون، قەبزی، هەست کردن بە قورسایی، و هەست کردن بە دڵ تێکچوون. ئەمانە بە گشتی بەهێزی کەمن و لەگەڵ بەردەوامی چارسەرکردن کەم دەبنەوە.
• * کاریگەرییە لاوەکییە دژوارەکان دەگمەنن، بەڵام دەتوانن بگەنە ئاستی مەترسیی، لەوانە: هەناسە تەنگی، زیادبوونی ڕێژەی لێدان دڵ، و کۆمای ئۆپیۆیدی. ئەگەر لەوانە یەکێکتان بە خۆتاندا بینی، بە زووترین کات پەیوەندی بە پزیشکەکەتانەوە بکەن.
• * هەندێک کاریگەریی لاوەکیی دروست دەکات لەسەر سیستەمی دەمارەکان، بەڵام مەترسییەکانی بەپێی تەندروستی نەخۆش دەگۆڕێت. بەکارهێنانی دەرمان لە ژێر چاودێری پزیشکدا گرنگە.
• * هەندێک لەکاریگەرییە لاوەکییەکان لەگەڵ بەردەوامی چارسەرکردندا کەم دەبنەوە، بەڵام گرنگە هەر کاریگەرییەک لەگەڵ پزیشکدا باس بکرێت.

ئاگادارییەکان

• * Tramadol دەتوانێت ببێتە هۆی خەواڵووبوون
• بۆیە نابێت ئۆتۆمبیل بەکاربهێنن یان کارێکی تر بکەن کە پێویستی بە ئاگایی پێویستی هەیە. * Tramadol دەتوانێت ببێتە هۆی پەیدابوونی کاریگەرییە لاوەکییە دژوارەکان
• لەوانە هەناسەتەنگی و کۆما. * Tramadol دەتوانێت ئاسودەیی دروست بکات.

دۆز و بەکارهێنان

• پێگەیشتوو:
• * دۆزی سەرەتایی بۆ ئازاری مامناوەند: ٥٠
• ١٠٠ mg هەر چوار کاتژمێر جارێک.
• * بۆ ئازاری زۆر: دۆزەکە دەتوانرێت زیاد بکرێت بۆ ٤٠٠ mg لە ڕۆژێکدا، بەڵام لەژێر چاودێری پزیشکدا.
• * دۆزی دەرمان بەپێی جۆری ئازار و وەڵامی جەستە دەگۆڕێت.
• * ئەو کەسانەی نەخۆشی جگەر یان گورچیلەیان هەیە، پێویستیان بە دۆزێکی کەمتر هەیە.
• منداڵان:
• * Tramadol بۆ منداڵان بە کەمی بەکاردێت. دۆزی دەرمان بەپێی تەمەن و کێشی منداڵ دەگۆڕێت.
• * تا ١٢ ساڵی پێویستی بە ڕێنمایی پزیشک هەیە.
• * دۆزی منداڵان دەبێت لە ژێر چاودێری پزیشکدا بێت بۆ ڕێگری لە کاریگەرییە لاوەکییەکان.
• * ڕێنماییە تایبەتەکان لەلایەن پزیشکەوە دەدرێن.

دووگیانی یان شیردەر

• * Tramadol دەتوانێت ببێتە هۆی خەواڵووبوون، بۆیە نابێت ئۆتۆمبیل بەکاربهێنن یان کارێکی تر بکەن کە پێویستی بە ئاگایی پێویستی هەیە. * Tramadol دەتوانێت ببێتە هۆی پەیدابوونی کاریگەرییە لاوەکییە دژوارەکان، لەوانە هەناسەتەنگی و کۆما. * Tramadol دەتوانێت ئاسودەیی دروست بکات.

تاگ