propranolol

وەسف

• زانیارییە سەرەتاییەکان: - پۆلێنکردنی دەرمان: پڕۆپرانۆلۆل دەرمانێکی بێتا-بڵۆکەرە کە کاریگەری لەسەر سیستەمی دڵ و خوێن بەر بەکار دێنێت. ئەم دەرمانە بە تایبەتی کار لەسەر ڕێگریکردنی چالاکییەکانی سیستەمی سەرەوەی دەمارەکان دەکات کە دەبنە هۆی بەرزبوونەوەی پەستانی خوێن و لێدانی خێرای دڵ. ئەمەش دەبێتە هۆی کەمبوونەوەی پەستانی خوێن و لێدانی دڵ. - گروپی کیمیایی/چارەسەری: پڕۆپرانۆلۆل بەشێکە لە گروپی دەرمانەکانی Nonselective beta-adrenergic receptor blocking agents . ئەمە دوایین جۆری دەرمانەکانە بۆ چارەسەری نەخۆشییەکانی دڵ و خوێن بەر. - میکانیزمی کردار: پڕۆپرانۆلۆل بە ڕێگریکردن لە کاریگەرییەکانی epinephrine و norepinephrine لەسەر گیرەکانی beta-adrenergic کار دەکات. ئەمەش دەبێتە هۆی کەمبوونەوەی لێدانی دڵ، کەمبوونەوەی پەستانی خوێن و کەمبوونەوەی بەرهەمهێنانی renin. • تایبەتمەندییە دەرمانناسییەکان: - ڕێژەی مژینی: ڕێژەی مژینی پڕۆپرانۆلۆل زۆرە لە ڕێگەی دەمەوە و نزیکەی %90 ی دۆزەکە دەمژێت. هەندێک جۆری پڕۆپرانۆلۆل، وەک extended-release tablets ،ڕێژەی مژینیان بە شێوەیەکی جیاواز دەبێت. - بەردەستبوونی زیندەیی: بەردەستبوونی زیندەیی پڕۆپرانۆلۆل لە گەشەکردنەوەدا کەمترە،بەڵام بە بەکارهێنانی جۆرەکانی extended-release ، ئەمە چارەسەر دەکرێت. - نیوە تەمەن: نیوە تەمەنی پڕۆپرانۆلۆل لە نێوان 3 بۆ 6 کاتژمێردایە. ئەمەش واتە نیوەی دۆزەکە لەو ماوەیەدا لە خوێن دەڕوات. - لوتکەی چڕیی پلازما: لوتکەی چڕیی پلازما پڕۆپرانۆلۆل دەگاتە ئاستی زۆر بەرز لە ماوەی یەک کاتژمێر دوای خواردنی دۆزێک، واتە ئاستی زۆر بەرز لە خوێن. • بەکارهێنانی پزیشکی: - بەکارهێنانی سەرەکی: چارەسەرکردنی پەستانی خوێنی بەرز. پڕۆپرانۆلۆل بە شێوەیەکی گشتگیر بەکار دێت بۆ کەمکردنەوەی ڕێژەی خوێن و کەمکردنەوەی پەستانی خوێن. - بەکارهێنانی لاوەکی: چارەسەرکردنی arrhythmias (نارێکی لێدانی دڵ) بەکارهێنانی پڕۆپرانۆلۆل بۆ چارەسەرکردنی جۆرەکانی نارێکی لێدانی دڵ زۆر بەسودە. - مەرجەکانی ئامانج: هەروەها بۆ چارەسەرکردنی migraine headaches و anxiety disorders بەکار دێت. - سودەکانی چارەسەرکردن: ئەم دەرمانە بە کەمکردنەوەی ڕێژەی لێدانی دڵ و پەستانی خوێن، کوالێتی ژیانی نەخۆش باشتر دەکات و مەترسییەکانی نەخۆشییەکانی دڵ کەم دەکاتەوە. • کاریگەرییەکانی دەرمان: - کات بۆ کاریگەری: کاریگەرییەکانی پڕۆپرانۆلۆل زۆر زوو دەردەکەون، لە ماوەی چەند خولەکێک دوای وەرگرتن. - ماوەی کارکردن: ماوەی کارکردنی پڕۆپرانۆلۆل بەپێی جۆری دەرمان و دۆزەکەی جیاوازە. - کارلێکەکانی دەرمان: پڕۆپرانۆلۆل لەگەڵ چەند دەرمانێکی دیکەدا کارلێک دەکات، بۆیە پێویستە پزیشک ئاگاداربێت لە دەرمانەکانی تر کە نەخۆش بەکاری دێنێت. - مەودای چارەسەری: مەودای چارەسەری پڕۆپرانۆلۆل بەپێی حاڵەتی نەخۆش جیاوازە و دەکرێت لە چەند ڕۆژێک تا چەند ساڵێک بێت. • تایبەتمەندییە سەرەکییەکان: - تایبەتمەندی تایبەت: پڕۆپرانۆلۆل کاریگەری لەسەر گیرەکانی beta-1 و beta-2 دەبێت، بۆیە دەتوانێت کاریگەری لەسەر سیستەمی هەناسەدانیش هەبێت. - سوودەکانی: پڕۆپرانۆلۆل سوودێکی زۆری هەیە بۆ چارەسەرکردنی چەندین نەخۆشی، وەکو پەستانی خوێنی بەرز، لێدانی خێرای دڵ، و میگرین. - گرنگی کلینیکی: پڕۆپرانۆلۆل دەرمانێکی گرنگی کلینیکییە بۆ چارەسەرکردنی نەخۆشییەکانی دڵ و خوێن بەر. - پرۆفایلی سەلامەتی: پڕۆپرانۆلۆل دەرمانێکی سەلامەتە، بەڵام هەندێک کاریگەری لاوەکی هەیە کە پێویستە نەخۆش ئاگاداربێت.

جۆری دەرمان

نیشانەکان

• * پڕۆپرانۆلۆل بە شێوەیەکی سەرەکی بۆ چارەسەرکردنی پەستانی خوێنی بەرز (Hypertension) بەکار دێت، بە کەمکردنەوەی لێدانی دڵ و بەهێزبوونی خوێنبەر.
• * ئەم دەرمانە بۆ چارەسەری لێدانی خێرای دڵ (Tachycardia) بەکاردێت، بەتایبەت لە حاڵەتەکانی anxiety و hyperthyroidism.
• * پڕۆپرانۆلۆل لە چارەسەرکردنی Angina pectoris (ئازاری سنگ) دا بەکار دێت، بە کەمکردنەوەی پێویستی دڵ بە ئۆکسجین.
• * ئەم دەرمانە ڕۆڵێکی گرنگی هەیە لە چارەسەرکردنی Migraine headaches (ئازاری سەر).

کارەساتەکان

• * کاریگەرییەکانی لاوەکی گشتیی پڕۆپرانۆلۆل دەتوانن بن، وەک سەرئێشە، ماندووبوون، و دڵ تێکچوون. ئەمانە زۆر بە کەمی ڕوودەدەن.
• * کاریگەرییەکانی لاوەکی جیددی دەتوانن بن، وەک bradycardia (لێدانی هێواشی دڵ)، hypotension (پەستانی خوێنی نزم)، و bronchospasm (تەنگبوونی ڕێڕەوەکانی هەناسەدان). ئەمانە کەمتر ڕوودەدەن، و پێویستە زوو چارەسەر بکرێن.
• * هەندێک کەس dizziness (سەرگێژ) و drowsiness (خەواڵوویی) دەبینن.
• * لە حاڵەتی دەرکەوتنی هەر کام لەم کاریگەرییانەدا، پێویستە پەیوەندی بە پزیشکەوە بکرێت.

ئاگادارییەکان

• * دەبێت لەگەڵ بەکارهێنانی ئەم دەرمانەدا ئاگاداری کەمبوونی پەستانی خوێن و لێدانی دڵ بێت. * دەبێت ئاگاداری کاریگەرییەکانی لاوەکی
• بەتایبەتی لە منداڵان و پیروپیاواندا. * دەبێت هەمیشە دۆزی دەرمانەکە بەپێی ڕێنمایی پزیشک بێت. * لەگەڵ بەکارهێنانی ئەم دەرمانەدا پێویستە ئاگاداری interaction لەگەڵ دەرمانەکانی تر.

دۆز و بەکارهێنان

• پێگەیشتوو:
• * دۆزی سەرەکی بۆ پەستانی خوێنی بەرز ١٠ بۆ ٤٠ ملیگرام، دووجار یان سێجار لە ڕۆژێکدا.
• * بۆ ئانژینا پێکتۆرئیس ١٠ بۆ ٨٠ ملیگرام، سێجار لە ڕۆژێکدا.
• * بۆ نەخۆشییەکانی دڵ دۆزی ئەم دەرمانە بەپێی هەڵسەنگاندنی پزیشکەوە دەبێت.
• * دۆزی بەرزترین بۆ پێگەیشتووەکان ١٦٠
• ٣٢٠ملیگرامە لە ڕۆژێکدا.
• منداڵان:
• * دۆزی بۆ منداڵان لەلایەن پزیشکەوە دیاری دەکرێت بەپێی تەمەن و کێشیان.
• * دۆزی جیاواز دەبێت بۆ چارەسەری جیاواز.
• * بە گشتی بەکارهێنانی ئەم دەرمانە بۆ منداڵان کەمترە.
• * هەمیشە پێویستە ڕێنمایی پزیشک بگیرێتە بەر بۆ بەکارهێنانی لە منداڵاندا.

دووگیانی یان شیردەر

• * دەبێت لەگەڵ بەکارهێنانی ئەم دەرمانەدا ئاگاداری کەمبوونی پەستانی خوێن و لێدانی دڵ بێت. * دەبێت ئاگاداری کاریگەرییەکانی لاوەکی، بەتایبەتی لە منداڵان و پیروپیاواندا. * دەبێت هەمیشە دۆزی دەرمانەکە بەپێی ڕێنمایی پزیشک بێت. * لەگەڵ بەکارهێنانی ئەم دەرمانەدا پێویستە ئاگاداری interaction لەگەڵ دەرمانەکانی تر.

تاگ