ribavirin

وەسف

• زانیارییە سەرەتاییەکان: - پۆلێنکردنی دەرمان: دەرمانی دژە ڤایرۆسی (Antiviral). - گروپی کیمیایی/چارەسەری: ئەنالۆگی نوکلۆساید (Nucleoside analogue). - میکانیزمی کردار: ڕایباڤیرین کار دەکات بە تێکدانی دروستبوونی ماددە بۆماوەییەکانی ڤایرۆسەکە (RNA و DNA)، ئەمەش دەبێتە هۆی وەستانی گەشەکردنی ڤایرۆسەکە. بە شێوەیەکی تایبەت، ڕایباڤیرین دەبێتە هۆی هەڵە لە کۆپیکردنی RNAی ڤایرۆسی و ڕێگری دەکات لە دروستبوونی ڤایرۆسی نوێ. • تایبەتمەندییە دەرمانناسییەکان: - ڕێژەی مژینی: بە شێوەیەکی گشتی خێرایە لە ڕێگەی دەمەوە. - بەردەستبوونی زیندەیی: دەگۆڕێت بەپێی شێوازی بەکارهێنان و خواردن. - نیوە تەمەن: نزیکەی ٢٤-٥٦ کاتژمێر. - لوتکەی چڕیی پلازما: دەگاتە لوتکە لە ماوەی ١-٢ کاتژمێردا دوای خواردن. • بەکارهێنانی پزیشکی: - بەکارهێنانی سەرەکی: چارەسەری هەوکردنی ڤایرۆسی جگەر (Hepatitis C) بە هاوبەشی لەگەڵ دەرمانەکانی تر. هەروەها بۆ چارەسەری هەوکردنی ڤایرۆسی کۆئەندامی هەناسە (Respiratory Syncytial Virus - RSV) بەتایبەتی لە منداڵاندا. - بەکارهێنانی لاوەکی: لە هەندێک حاڵەتدا بۆ چارەسەری هەوکردنی ڤایرۆسی تری وەک ئەنفلۆنزا بەکاردێت. - مەرجەکانی ئامانج: ڤایرۆسی جگەری C (HCV)، ڤایرۆسی کۆئەندامی هەناسە (RSV). - سودەکانی چارەسەرکردن: یارمەتیدەرە بۆ کەمکردنەوەی باری ڤایرۆسی و ڕێگریکردن لە زیان گەیاندن بە جگەر و کۆئەندامی هەناسە. • کاریگەرییەکانی دەرمان: - کات بۆ کاریگەری: لەوانەیە چەند هەفتەیەک بخایەنێت تا کاریگەرییەکانی دەرمانەکە دەربکەون. - ماوەی کارکردن: بەندە لەسەر دۆخی نەخۆشەکە و جۆری ڤایرۆسەکە. - کارلێکەکانی دەرمان: کارلێک دەکات لەگەڵ هەندێک دەرمانی تر، بۆیە پێویستە ئاگاداری پزیشک بیت لە هەموو ئەو دەرمانانەی بەکاریان دەهێنیت. - مەودای چارەسەری: پێویستە بە وریاییەوە بەکاربهێنرێت بەهۆی ئەگەری دروستبوونی کاریگەری لاوەکی. • تایبەتمەندییە سەرەکییەکان: - تایبەتمەندی تایبەت: دەرمانێکی دژە ڤایرۆسی بەهێزە. - سوودەکانی: یارمەتیدەرە بۆ کۆنتڕۆڵکردنی هەوکردنی ڤایرۆسی و ڕێگریکردن لە تەشەنەکردنی نەخۆشییەکە. - گرنگی کلینیکی: دەرمانێکی گرنگە بۆ چارەسەری هەوکردنی ڤایرۆسی جگەر و RSV. - پرۆفایلی سەلامەتی: دەبێت بە وریاییەوە بەکاربهێنرێت بەهۆی ئەگەری دروستبوونی کاریگەری لاوەکی وەک کەمخوێنی.

جۆری دەرمان

نیشانەکان

• * بەکاردێت بۆ چارەسەری هەوکردنی درێژخایەنی ڤایرۆسی جگەری C (HCV) لەگەڵ دەرمانەکانی تری دژە ڤایرۆس.
• * بەکاردێت بۆ چارەسەری هەوکردنی ڤایرۆسی کۆئەندامی هەناسە (RSV) لە منداڵاندا، بەتایبەتی ئەوانەی مەترسییان لەسەرە.
• * لە هەندێک حاڵەتدا، بۆ چارەسەری هەوکردنی ڤایرۆسی تری وەک ئەنفلۆنزا بەکاردێت، بەڵام بە شێوەیەکی سەرەکی نا.
• * بۆ کۆنتڕۆڵکردنی باری ڤایرۆسی و ڕێگریکردن لە زیان گەیاندن بە ئەندامەکانی لەش لە ئەنجامی هەوکردنە ڤایرۆسییەکان.

کارەساتەکان

• * کەمخوێنی (Anemia): یەکێکە لە کاریگەرییە لاوەکییە باوەکان و دەبێتە هۆی ماندوێتی و بێهێزی.
• * ئازاری سەر (Headache): لەوانەیە ببێتە هۆی ئازاری سەر و سەرئێشە.
• * دڵتێکەڵهاتن (Nausea): هەندێک کەس تووشی دڵتێکەڵهاتن دەبن.
• * بێخەوی (Insomnia): لەوانەیە ببێتە هۆی کێشە لە خەودا.

ئاگادارییەکان

• ئاگاداری: پێش بەکارهێنانی ڕایباڤیرین
• پێویستە ئاگاداری پزیشک بیت ئەگەر کێشەی گورچیلە یان جگەرت هەیە
• یان ئەگەر کەمخوێنیت. هەروەها
• دەبێت ئافرەتانی دووگیان خۆیان بپارێزن لە بەکارهێنانی ئەم دەرمانە
• چونکە زیانی هەیە بۆ کۆرپەلە. پێویستە پشکنینی خوێن بە شێوەیەکی بەردەوام بکرێت بۆ دڵنیابوون لە سەلامەتی بەکارهێنانی دەرمانەکە.

دۆز و بەکارهێنان

• پێگەیشتوو:
• بڕی پێویست بۆ پێگەیشتووان بەندە لەسەر جۆری نەخۆشییەکە و دەرمانەکانی تر کە لەگەڵیدا بەکاردەهێنرێت. بە شێوەیەکی گشتی، بڕی پێویست ڕۆژانە ٨٠٠
• ١٢٠٠ mg دەبێت، دابەش دەکرێت بەسەر دوو ژەمدا. پێویستە بە ڕێنمایی پزیشک بڕی دەرمانەکە دیاری بکرێت.
• منداڵان:
• بڕی پێویست بۆ منداڵان بەندە لەسەر کێشی لەشی منداڵەکە و جۆری نەخۆشییەکە. پێویستە پزیشکی پسپۆڕ بڕی دەرمانەکە دیاری بکات. بە شێوەیەکی گشتی، بۆ چارەسەری RSV، ڕێژەی دەرمانەکە بەپێی کێشی لەش دیاری دەکرێت و لە ڕێگەی هەڵمژینەوە دەدرێت.

دووگیانی یان شیردەر

• ئاگاداری: پێش بەکارهێنانی ڕایباڤیرین، پێویستە ئاگاداری پزیشک بیت ئەگەر کێشەی گورچیلە یان جگەرت هەیە، یان ئەگەر کەمخوێنیت. هەروەها، دەبێت ئافرەتانی دووگیان خۆیان بپارێزن لە بەکارهێنانی ئەم دەرمانە، چونکە زیانی هەیە بۆ کۆرپەلە. پێویستە پشکنینی خوێن بە شێوەیەکی بەردەوام بکرێت بۆ دڵنیابوون لە سەلامەتی بەکارهێنانی دەرمانەکە.

تاگ