Biotin (Vitamin B7 or Vitamin H)

دەربارە

• زانیارییە سەرەتاییەکان: - پێناسەی ڤیتامین: بیوتین، کە ناسراوە بە ڤیتامین B7 یان ڤیتامین H، ڤیتامینێکی ئاودا توانەوەیە کە بەشێکە لە کۆمەڵەی ڤیتامین B. - جۆری ڤیتامین (ئاودا توانەوە یان چەوردا توانەوە): ئاودا توانەوە. - گرنگی بۆ جەستە: بیوتین ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە میتابۆلیزمی چەورییەکان، کاربۆهیدراتەکان و پرۆتینەکان. هەروەها یارمەتی پاراستنی تەندروستی پێست، قژ و نینۆک دەدات. • تایبەتمەندییە بایۆکیمیاییەکان: - کارکردنی مۆلیکیولی: بیوتین وەک کۆئەنزیم (coenzyme) کار دەکات بۆ چەندین ئەنزیم (enzymes) کە بەشدارن لە کاربۆکسیلاسیۆن (carboxylation) لە میتابۆلیزمدا. - میتابۆلیزم و هەڵمژین: بیوتین لە ڕیخۆڵە باریکەدا هەڵدەمژرێت. هەروەها بەرهەمدەهێنرێت لەلایەن بەکتریاکانی ڕیخۆڵەوە. - کۆکردنەوە لە جەستەدا: بەشێوەیەکی بەرچاو لە جەستەدا کۆناکرێتەوە، بۆیە پێویستە بەردەوام لە ڕێگەی خۆراکەوە وەربگیرێت. - ماوەی مانەوە لە جەستەدا: ماوەی مانەوەی کورتە و بەشێوەیەکی ئاسایی لە ڕێگەی میزەوە دەردەدرێت. • کاریگەرییەکانی تەندروستی: - کارکردنی سەرەکی: یارمەتی میتابۆلیزمی خۆراک دەدات و وزە بەرهەم دەهێنێت. - کاریگەری لەسەر سیستەمەکانی جەستە: کاریگەری لەسەر سیستەمی دەماری، پێست، قژ و نینۆک هەیە. - سوودەکانی تەندروستی: پاراستنی تەندروستی قژ و پێست، یارمەتیدانی کۆئەندامی دەمار، یارمەتیدانی میتابۆلیزمی شەکری خوێن. - ڕۆڵی لە پێشگیری لە نەخۆشی: ڕەنگە یارمەتی کەمکردنەوەی ئاستی شەکر لە خوێندا بدات لەو کەسانەی کە نەخۆشی شەکرەیان هەیە. • سەرچاوەکانی سروشتی: - خۆراکە سەرەکییەکان: هێلکە، گوێز، بادەم، قارچک، جگەر، گوڵەبڕۆکە. - میقداری بەردەست لە خۆراکەکاندا: بڕی بیوتین لە خۆراکەکاندا جیاوازە، بەڵام بەگشتی لەو خۆراکانەی سەرەوەدا بەردەستە. - فاکتەرەکانی کاریگەر لەسەر هەڵمژین: خواردنی هێلکەی خاو دەبێتە هۆی کەمبوونەوەی هەڵمژینی بیوتین، چونکە ماددەیەک لە هێلکەی خاودا هەیە بەناوی ئەڤیدین (avidin) کە دەبەستێتەوە بە بیوتین و ڕێگری دەکات لە هەڵمژینی. • تایبەتمەندییە تایبەتەکان: - خاڵە گرنگەکان: گرنگە بۆ خانەکان بۆ گەشەکردن و کارکردنی ئاسایی. - جیاوازی لە ڤیتامینە هاوشێوەکان: بیوتین جیاوازە لە ڤیتامینەکانی تر، چونکە بەشدارە لە کاربۆکسیلاسیۆن وەک کۆئەنزیم. - زانیارییە کلینیکییەکان: کەمی بیوتین دەتوانێت ببێتە هۆی هەڵوەرینی قژ، وشکبوونی پێست و کێشەی دەماری.