ticagrelor

وەسف

• زانیارییە سەرەتاییەکان: - پۆلێنکردنی دەرمان: دەرمانێکی دژە پەلەکێشە(Antiplatelet)یە کە بۆ ڕێگرتن لە دروستبوونی لەپەلەک (thrombosis) بەکاردێت. ئەم دەرمانە بە شێوەیەکی سەرەکی بۆ نەخۆشانی دڵ بەکاردێت. دابەشکردنی دەرمانەکە لە ناو جەستەدا بە شێوەیەکی بەرچاوە. - گروپی کیمیایی/چارەسەری: Ticagrelor بە گروپی cyclopentyltriazolopyrimidine دابەش دەکرێت. ئەم گروپە کیمیاییە کاریگەرییەکی بەهێزی لەسەر پەلەکێشەی خوێن هەیە. ساختاری کیمیاییەکەی کاریگەرییەکی گەورەی لەسەر چۆنیەتی کارکردنی دەرمانەکە هەیە. - میکانیزمی کردار: Ticagrelor بە شێوەیەکی بەهێز بەسەر پەلەکێشانی پەلەتەکانی خوێندا دەگرێت بە ڕێگەی بەستنی بە گیرەکانی ADP receptor (P2Y12). ئەمەش دەبێتە هۆی کەمبوونەوەی لەپەلەک و کەمکردنەوەی مەترسییەکانی جەڵتەی دڵ. ئەم پروسێسە بۆ ڕێگرتن لە پێکەوەچسپانی پەلەتەکانی خوێن گرنگە. • تایبەتمەندییە دەرمانناسییەکان: - ڕێژەی مژینی: ڕێژەی زۆری Ticagrelor لە ڕێگەی دەمەوە دەمژێت. ڕێژەی مژینەکە بەپێی خواردنی دیارکراو جیاواز دەبێت. هەندێک خواردن دەتوانێت کاریگەری لەسەر ڕێژەی مژین هەبێت. - بەردەستبوونی زیندەیی: بریتییە لە ڕێژەی دەرمانەکە لەو خوێندا کە بەشێوەیەکی چالاک کاردەکات. ئاستی بەردەستبوونی زیندەیی Ticagrelor بەرزە و بەشێوەیەکی بەرچاو لە پلازما دەمێنێتەوە. هەڵسەنگاندنی ئەم ڕێژەیە بۆ دیاریکردنی دۆزی گونجاو گرنگە. - نیوە تەمەن: ماوەیەکە کە پێویستە بۆ کەمبوونەوەی نیوەی ڕێژەی دەرمانەکە لە خوێندا. نیوە تەمەنی Ticagrelor کورتە و بەم شێوەیە کاریگەرییەکەی بە خێرایی کۆتایی پێدێت. پێویستە بەردەوام بەکار بهێنرێت بۆ دەستکەوتنی کاریگەرییە بەردەوامەکەی. - لوتکەی چڕیی پلازما: بەرزترین ئاستی دەرمانەکە لە پلازما دوای مژینی دەرمانەکە بەدەست دێت. مێژووی لوتکەی چڕیی پلازما بۆ دیاریکردنی دۆزی گونجاو گرنگە. • بەکارهێنانی پزیشکی: - بەکارهێنانی سەرەکی: چارەسەرکردنی نەخۆشییەکانی دڵ وەکو جەڵتەی دڵ. Ticagrelor بەشێکە لە چارەسەرەکانی پاش جەڵتەی دڵ بۆ کەمکردنەوەی مەترسی جەڵتەی دووبارە. بەکارهێنانی ئەم دەرمانە پێویستە لەژێر چاودێری پزیشکدا بێت. - بەکارهێنانی لاوەکی: بۆ چارەسەری نەخۆشییەکانی دڵی لاوەکی و بۆ کەمکردنەوەی مەترسی جەڵتە. ئەمە بەپێی دۆخی نەخۆشەکە جیاوازە. پێویستە لەژێر چاودێری پزیشکدا بێت. - مەرجەکانی ئامانج: بۆ نەخۆشانی کە مەترسی جەڵتەی دڵیان لایە یان نەخۆشییەکی دڵیان هەیە. بەکارهێنانی دەرمان بەپێی تەمەن و دۆخی تەندروستی نەخۆشەکە جیاوازە. تاوتوێکردنی لەگەڵ پزیشک گرنگە. - سودەکانی چارەسەرکردن: کەمکردنەوەی مەترسی جەڵتەی دڵ، کەمکردنەوەی مەترسی مردن لە ئەنجامی جەڵتەی دڵ، باشترکردنی تەندروستی دڵ. سودەکان بەپێی دۆخی نەخۆشەکە جیاوازە. • کاریگەرییەکانی دەرمان: - کات بۆ کاریگەری: کاریگەرییەکانی Ticagrelor بە خێرایی دەردەکەون. پێویستە بەردەوام بەکار بهێنرێت بۆ دەستکەوتنی کاریگەرییە بەردەوامەکەی. کاتێکی دیاری کراو هەیە بۆ دەستپێکردنی کاریگەرییەکانی. - ماوەی کارکردن: ماوەی چەند مانگێکە. بەردەوامبوونی بەکارهێنان بۆ دەستکەوتنی کاریگەرییە بەردەوامەکەی گرنگە. دوای وەستاندنی دەرمانەکە، کاریگەرییەکەی بۆ ماوەیەکی کورت بەردەوام دەبێت. - کارلێکەکانی دەرمان: Ticagrelor دەتوانێت لەگەڵ دەرمانەکانی دیکەدا کارلێک بکات. پێویستە پێش بەکارهێنانی لەگەڵ پزیشکدا گفتوگۆ بکرێت. هەندێک لەو کارلێکەکان دەتوانن مەترسیدار بن. - مەودای چارەسەرکردن: بەپێی دۆخی نەخۆشەکە جیاوازە. دۆزی دەرمانەکە لەلایەن پزیشکەوە دیاری دەکرێت. مەودای چارەسەرکردن بۆ چارەسەرکردنی نەخۆشییەکان جیاوازە. • تایبەتمەندییە سەرەکییەکان: - تایبەتمەندی تایبەت: Ticagrelor دەرمانێکی بەهێزە بۆ ڕێگرتن لە جەڵتەی دڵ. کاریگەرییەکانی خێرا دەردەکەون. بەڵام هەندێک کاریگەری لاوەکی هەیە. - سوودەکانی: کەمکردنەوەی مەترسی جەڵتەی دڵ، کەمکردنەوەی مەترسی مردن، باشترکردنی تەندروستی دڵ. سوودەکانی دەرمانەکە بە گوێرەی دۆخی نەخۆش جیاواز دەبێت. - گرنگی کلینیکی: Ticagrelor ڕۆڵێکی گرنگی لە چارەسەرکردنی جەڵتەی دڵدا دەبینێت. بەکارهێنانی ئەم دەرمانە هەمیشە پێویستی بە چاودێری پزیشک هەیە. بەکارهێنانی بێ ڕێنمایی پزیشک مەترسیدارە. - پرۆفایلی سەلامەتی: Ticagrelor دەتوانێت هەندێک کاریگەری لاوەکی هەبێت، بەڵام بە گشتی دەرمانێکی سەلامەتە. پێویستە هەموو کاریگەرییە لاوەکییەکان بە زووترین کات بۆ پزیشک ڕابگەیەندرێن.

نیشانەکان

• * Ticagrelor بۆ ڕێگرتن لە جەڵتەی دڵ لە نەخۆشانی کە جەڵتەی دڵیان بەرکەوتووە بەکاردێت. ئەمە یارمەتی کەمکردنەوەی مەترسی جەڵتەی دووبارە دەدات.
• * ئەم دەرمانە بۆ ڕێگرتن لە جەڵتەی خوێن لە نەخۆشانی کە نیشانەکانی نەخۆشییەکانی تاجی دڵیان هەیە بەکاردێت، بەتایبەتی ئەوانەی کە مەترسی جەڵتەی دڵیان لایە.
• * Ticagrelor لەگەڵ ئەسپیریندا بەکاردێت بۆ ڕێگرتن لە جەڵتەی دڵ و مەرگ لە نەخۆشانی کە جەڵتەی دڵیان بەرکەوتووە. ئەم کۆمەڵە چارەسەرە بۆ کەمکردنەوەی مەترسییەکان گرنگە.
• * هەندێکجار بەکاردێت بۆ چارەسەرکردنی جەڵتەی خوێن لە کەسانی کە مەترسی بەرزی جەڵتەی خوێنیان هەیە، بەڵام ئەمە بەپێی ڕێنمایی پزیشکە.

کارەساتەکان

• * کاریگەرییە لاوەکییەکانی باو: سەرئێشە، هەڵئاوسانی (edema)، هەستکردن بە ماندووبوون، خوێنبەربوون. ئەمانە زۆر باون و زۆرجار هەست پێ ناکرێن. هەندێکجار چارەسەری پێویستە.
• * کاریگەرییە لاوەکییەکانی کەمباو: هەڵئاوسانی (edema)ی بەهێز، خوێنبەربوونی جیدی، دڵتێکچوون و ڕشانەوە. ئەمانە کەمترن، بەڵام پێویستیان بە چاودێرییەکی تەندروستییە.
• * کاریگەرییەکانی کەمباو و جیدی: هەڵوەشانەوەی هەناسەدان، هەست کردن بە ئازاری سنگ، دروستبوونی پەلەکی خوێن لە مێشک. لەم بارودۆخانەدا پێویستە بە زووترین کات سەردانی نەخۆشخانە بکرێت. ئەم حاڵەتانە مەترسیدارن.
• * هەندێکجار لەگەڵ بەکارهێنانی Ticagrelorدا دەردەکەون, دوای بەکارهێنانی دەبێت چاودێری پزیشکی بکرێت.

ئاگادارییەکان

• * هەندێکجار دەبێتە هۆی خوێنبەربوون. * دەتوانێت کاریگەری لەسەر کارکردنی گورچیلە و جگەر هەبێت. * هەندێکجار دەبێتە هۆی هەستکردن بە ماندووبوون و سەرئێشە.

دۆز و بەکارهێنان

• پێگەیشتوو:
• * دۆزی سەرەتایی 90 mg دوو جار لە ڕۆژێکدا.
• * دۆزی پاراستن 60
• 90 mg یەک جار لە ڕۆژێکدا, بەگوێرەی دۆخی نەخۆشەکە.
• * دۆزی بەرزترین 90 mg دوو جار لە ڕۆژێکدا لە کاتی پێویستدا.
• * دۆزی دەرمانەکە دەبێت لەلایەن پزیشکەوە دیار بکرێت بەگوێرەی دۆخی تەندروستی نەخۆشەکە، تەمەن و دۆخی گورچیلە و جگەر.
• منداڵان:
• * Ticagrelor بۆ منداڵان نابێت بەکاربهێنرێت، چونکە لێکۆڵینەوەی زانستی لەسەر ئەم بوارە نەکراوە.
• * بەکارهێنان لە منداڵاندا تەنها بە ڕێنمایی پزیشک دەکرێت و لە حاڵەتی زۆر پێویستدا.
• * دۆزی دەرمانەکە بۆ منداڵان دیاری نەکراوە.

دووگیانی یان شیردەر

• * هەندێکجار دەبێتە هۆی خوێنبەربوون. * دەتوانێت کاریگەری لەسەر کارکردنی گورچیلە و جگەر هەبێت. * هەندێکجار دەبێتە هۆی هەستکردن بە ماندووبوون و سەرئێشە.

تاگ