
levofloxacin
Levaquin, Tequin, others
وەسف
• زانیارییە سەرەتاییەکان: - پۆلێنکردنی دەرمان: لێڤۆفلۆکساسین یەکێکە لە دەرمانی ئەنتی بایۆتیکی فلوۆرۆکوینۆلۆن کە بۆ چارەسەرکردنی چەندین جۆری بەکتریایە بەکاردێت. ئەم دەرمانە ئەو بەکتریایانە دەکوژێت کە هۆکاری نەخۆشییەکانی ڕەشەپۆشیی و هەندێک نەخۆشی دیکەن. لە ڕۆڵی broad-spectrum antibiotic دا کار دەکات. - گروپی کیمیایی/چارەسەری: لێڤۆفلۆکساسین بەشێکە لە گروپی دەرمانی فلوۆرۆکوینۆلۆن کە بە ڕێگەی ڕێگریکردن لە دروست کردنی DNA-ی بەکتریا کار دەکات. ئەمەش دەبێتە هۆی کوشتنی بەکتریا. دەرمانەکە بەشێوەیەکی تایبەت بۆ کارکردنی لەگەڵ ئەنزیمە دیاریکراوەکانی بەکتریا دروست کراوە. - میکانیزمی کردار: لێڤۆفلۆکساسین لە ڕێگای بەستنی بە ئەنزیمی توپۆئایزۆمێراز IV و DNA gyraseی بەکتریا کار دەکات و ڕێگری دەکات لە زیادبوونی DNA-ی بەکتریا، کە ئەمەش دەبێتە هۆی کوشتنی یان ڕێگری لە زیادبوونی بەکتریا. کرداری سەرەکی لەسەر replication و transcription-ی DNA-ی بەکتریا کاریگەری دەبێت. • تایبەتمەندییە دەرمانناسییەکان: - ڕێژەی مژینی: ڕێژەی مژینی لێڤۆفلۆکساسین لە ڕێگای دەمەوە زۆر بەرزە و نزیکەی %90-100 دەبێت. ئەم ڕێژەیە بەپێی ڕێژەی خواردنی دەرمان و دۆخی جەستە دەگۆڕێت. لەگەڵ خواردنی خواردنەوە مژینی دەرمانەکە کەم دەبێتەوە. - بەردەستبوونی زیندەیی: بەردەستبوونی زیندەیی لێڤۆفلۆکساسین بەرزە و دەتوانێت بچێتە ناو خانەکانی جەستە و بەکتریاکان. ئاستی بەردەستبوونی زیندەیی بەپێی جۆری نەخۆشی و دۆخی جەستە دەگۆڕێت. - نیوە تەمەن: نیوە تەمەنی لێڤۆفلۆکساسین لە جەستەدا نزیکەی 6-8 سەعاتە. ئەمەش واتای ئەوەیە کە نیوەی دەرمانەکە لە ماوەی 6-8 سەعاتدا لە جەستەدا نامێنێت. بەڵام ئەم ماوەیە بۆ کەسانی بە تەمەن یان کەسانی کێشەی گورچیلە یان جگەریان هەیە دەگۆڕێت. - لوتکەی چڕیی پلازما: لوتکەی چڕیی پلازما لە ماوەی 1-2 سەعاتدا دوای خواردنی دەرمانەکە دەگات. چڕیی لوتکە دەگۆڕێت بەپێی ڕێژەی دەرمان و شێوازی بەکارهێنان. • بەکارهێنانی پزیشکی: - بەکارهێنانی سەرەکی: چارەسەرکردنی هەوکردنی سییەکان (Pneumonia)، هەوکردنی گورچیلە (Pyelonephritis)، و هەوکردنی میزڵدان (Cystitis) کە لەلایەن بەکتریاکانەوە دروست بوون. - بەکارهێنانی لاوەکی: چارەسەرکردنی هەندێک جۆری هەوکردنی پێست، هەوکردنی ئێسک و جومگەکان، و هەندێک جۆری هەوکردنی تر کە لەلایەن بەکتریاکانەوە دروست بوون. - مەرجەکانی ئامانج: بەکتریایەکانی سەرەکی ئامانج لێڤۆفلۆکساسین، بەکتریای گرام-نێگەتیڤ و گرام-پۆزەتیڤن، وەک *Escherichia coli*, *Klebsiella pneumoniae*, *Pseudomonas aeruginosa*, *Staphylococcus aureus*. بەڵام پێویستە بەکتریای هۆکارناساندنی نەخۆشییەکە دیاری بکرێت لەلایەن پزیشکەوە پێش بەکارهێنانی دەرمانەکە. - سودەکانی چارەسەری: لێڤۆفلۆکساسین دەتوانێت زۆر بە باشی نیشانەکانی نەخۆشییەکە کەم بکاتەوە، وەک تا، کۆکە، ئازاری سنگ، و ئازاری میز. هەروەها دەتوانێت ڕێگری بکات لە بڵاوبوونەوەی نەخۆشییەکە. • کاریگەرییەکانی دەرمان: - کات بۆ کاریگەری: کاریگەرییەکانی لێڤۆفلۆکساسین زۆر جار لە ماوەی چەند ڕۆژێکدا دەردەکەون. بەڵام پێویستە دەرمانەکە بۆ ماوەیەکی دیاریکراو بەردەوام بکرێت تەنانەت دوای ئەوەی نیشانەکان کەمن بوونەوە. - ماوەی کارکردن: ماوەی کارکردنی دەرمانەکە بەپێی جۆری نەخۆشی و دۆخی جەستە دەگۆڕێت، بەڵام بە گشتی بۆ چەند ڕۆژێک یان چەند هەفتەیەک دەخایەنێت. - کارلێکەکانی دەرمان: لێڤۆفلۆکساسین دەتوانێت کارلێکی نەرێنی لەگەڵ چەندین جۆری دەرمان هەبێت. دەبێت پزیشک ئاگاداربێت لە هەموو دەرمانەکان کە نەخۆشەکە بەکاری دێنێت. کاریگەری لەسەر warfarin و theophylline هەیە. - مەودای چارەسەری: مەودای چارەسەری لێڤۆفلۆکساسین زۆر فراوانە و لە چارەسەرکردنی چەندین نەخۆشیی بەکتریایی بەکاردێت. • تایبەتمەندییە سەرەکییەکان: - تایبەتمەندی تایبەت: لێڤۆفلۆکساسین isomer-ێکی ofloxacin-ە و کارێکی باشتر و side effects-ی کەمتر هەیە. بەکارهێنانی ئاسانە و زۆربەی کات لەلایەن نەخۆشەوە دەتوانرێت بە ئاسانی بەکاربهێندرێت. - سوودەکانی: لێڤۆفلۆکساسین چارەسەرێکی کاریگەرە بۆ چەندین نەخۆشیی بەکتریایی. - گرنگی کلینیکی: لێڤۆفلۆکساسین گرنگییەکی زۆری کلینیکی هەیە بۆ چارەسەرکردنی هەوکردنە بەکتریاییەکان، بە تایبەت ئەوانەی کە بە دەرمانی تر چارەسەر ناکرێن. - پرۆفایلی سەلامەتی: گرینگە کە بەکارهێنانی لێڤۆفلۆکساسین بەپێی ڕێنماییەکانی پزیشک بێت تا ڕێگری لە کاریگەرییە لاوەکییەکان بکرێت.
جۆری دەرمان
شێواز
- tablet
- injection
- solution
شێوازی بەکارهێنان
- oral
- intravenous
- otic
نیشانەکان
- * لێڤۆفلۆکساسین بۆ چارەسەرکردنی هەوکردنی سییەکان (pneumonia) بەکاردێت، بە تایبەت ئەو جۆرە هەوکردنانەی کە لەلایەن بەکتریایەکی دیاریکراوەوە دروست بوون. دەرمانەکە بەپێی سەختی نەخۆشی و جۆری بەکتریا بەکار دێت.
- * ئەم دەرمانە بۆ چارەسەرکردنی هەوکردنی میزڵدان (cystitis) و هەوکردنی گورچیلە (pyelonephritis) بەکاردێت، لە کاتێکدا کە پشکنینەکان نیشانی دەدەن کە هۆکاری بەکتریاییە. دۆزی نەخۆشی و جۆری بەکتریاوە دەرمان دەبێت.
- * لێڤۆفلۆکساسین بۆ چارەسەرکردنی هەندێک جۆری هەوکردنی پێست و ناوەوە لەش بەکاردێت، وەک cellulitis و abscess. پێویستە لەلایەن پسپۆڕی پێستەوە یان پزیشکەوە بەکاربهێنرێت دوای پشکنینی بەکتریایی.
- * بۆ چارەسەرکردنی برینەکانی کە لەلایەن بەکتریاوە هەوکردوون بەکاردێت، بەڵام تەنیا لەژێر چاودێری پزیشکدا، چونکە پێویستە جۆری بەکتریای هۆکارناساندنی نەخۆشییەکە دەستنیشان بکرێت.
کارەساتەکان
- * کاریگەرییەکانی زۆر باو: ئازاری سەر، سەرئێشە، هەڵئاوسانی گەدە، دڵتێکەڵهاتن، ڕشانەوە، قەبزی، سوڕانەوەی قورس دەبن. ئەمانە زۆر جار کتوپڕ ڕوو دەدەن و بەهۆی دەرمانەکەوەیە.
- * کاریگەرییە لاوەکییەکانی کەمتر باو: هەوکردنی تەنۆک، زیادبوونی هەستیاریی بۆ ڕووناکی، دەردانی ئەزەب، قورسی هەناسەدان، و گۆڕانکاری لە ژمارەی خڕۆکەکانی خوێن، گۆڕانی ئاستی شەکر. ئەگەر ئەمانە ڕوویاندا، پێویستە سەردانی پزیشک بکرێت.
- * کاریگەرییە لاوەکییەکانی سەرەکی: هەوکردنی تەندۆن (tendinitis)، پچڕانی تەندۆن، هەوکردنی سییەکان، ئازاری جومگە و ئێسک. ئەمانە دەکرێت مەترسیدار بن. هەر نیشانەیەکی ئەم جۆرە پێویستی بە چارەسەری پزیشکی هەیە.
- * ئەگەری هەیە لەوانەیە کاریگەری لەسەر سیستمى دەمارى ناوەندى هەبێت، وەک چاوەدێرى، هەست بە سەرگێژ، و لاوازی.
ئاگادارییەکان
- * بەکارهێنانی درێژخایەنی لێڤۆفلۆکساسین دەکرێت ببێتە هۆی زیادبوونی مەترسی کاریگەرییەکانی لاوەکی. * لە کاتی بەکارهێنانی ئەم دەرمانەدا
- پێویستە زۆر ئاگادار بین لە نیشانەکانی هەوکردنی تەندۆن (tendinitis)
- ئازاری جومگە و ئێسک . * ئەم دەرمانە بەکار مەهێنە ئەگەر سێرۆتۆنینهکەت بڵند بووە. * گرینگە ئاگاداربیت لە هەموو دەرمانەکانی تری کە بەکاری دەهێنیت پێش دەستپێکردنی چارەسەر.
دۆز و بەکارهێنان
- پێگەیشتوو:
- * دۆزی ئاسایی: 500 mg دووجار لە ڕۆژێکدا، بۆ ماوەی 7
- 14 ڕۆژ، بەپێی جۆری نەخۆشی و دۆخی جەستە. دۆزەکە دەبێت لەلایەن پزیشکەوە دیاری بکرێت.
- * دۆزی زۆرتر بۆ نەخۆشییە سەختەکان: 750 mg دووجار لە ڕۆژێکدا.
- * بۆ نەخۆشییەکانی گورچیلە: دۆزەکە دەبێت کەم بکرێتەوە وەک ڕێنماییەکانی پزیشک.
- * ماکسیمۆم دۆز لە ڕۆژێکدا: 1500 mg.
- منداڵان:
- * بۆ منداڵان بەکار نایەت. دەرمانێکی تر کە گونجاوتر بێت بەکار دێت.
- * لەگەڵ بەکارهێنانی لە منداڵاندا زۆر گرینگە لەگەڵ پزیشکەوە بنوسرێت.
دووگیانی یان شیردەر
- * بەکارهێنانی درێژخایەنی لێڤۆفلۆکساسین دەکرێت ببێتە هۆی زیادبوونی مەترسی کاریگەرییەکانی لاوەکی. * لە کاتی بەکارهێنانی ئەم دەرمانەدا، پێویستە زۆر ئاگادار بین لە نیشانەکانی هەوکردنی تەندۆن (tendinitis) ، ئازاری جومگە و ئێسک . * ئەم دەرمانە بەکار مەهێنە ئەگەر سێرۆتۆنینهکەت بڵند بووە. * گرینگە ئاگاداربیت لە هەموو دەرمانەکانی تری کە بەکاری دەهێنیت پێش دەستپێکردنی چارەسەر.