
docetaxel
Taxotere, Docefrez, Zytax
وەسف
• زانیارییە سەرەتاییەکان: - پۆلێنکردنی دەرمان: دەرمانی دژە شێرپەنجە - گروپی کیمیایی/چارەسەری: Taxane - میکانیزمی کردار: Docetaxel کار دەکات بە تێکدانی پرۆسەی دابەشبوونی خانەکان. بە شێوەیەکی تایبەت، دەبەستێتەوە بە بۆڕییە بچووکەکان (microtubules) لەناو خانەکاندا و ڕێگری دەکات لە هەڵوەشانەوەیان. ئەمەش دەبێتە هۆی وەستانی دابەشبوونی خانەکان و لە کۆتاییدا مردنی خانە شێرپەنجەییەکان. • تایبەتمەندییە دەرمانناسییەکان: - ڕێژەی مژینی: چونکە دەرمانەکە بە شێوەی injection دەدرێت، مژینی دەرمانەکە پشت دەبەستێت بەوەی راستەوخۆ دەچێتە ناو خوێنەوە - بەردەستبوونی زیندەیی: %100 بەردەستە، چونکە راستەوخۆ دەچێتە ناو خوێنەوە. - نیوە تەمەن: نزیکەی 11 کاتژمێر. - لوتکەی چڕیی پلازما: کاتێک لە رێگەی intravenous therapy بدرێت، راستەوخۆ دەگاتە لوتکە لە خوێندا. • بەکارهێنانی پزیشکی: - بەکارهێنانی سەرەکی: چارەسەری جۆرەکانی شێرپەنجە وەک شێرپەنجەی مەمک، سییەکان، پرۆستات، گەدە و سەر و مل. - بەکارهێنانی لاوەکی: لە هەندێک حاڵەتدا بۆ چارەسەری جۆرەکانی تری شێرپەنجە بەکاردێت. - مەرجەکانی ئامانج: خانە شێرپەنجەییە خێرا گەشە دەکەن. - سودەکانی چارەسەرکردن: یارمەتی دەدات بۆ بچووککردنەوەی قەبارەی tumor ەکە، درێژکردنەوەی تەمەنی نەخۆش و کەمکردنەوەی نیشانەکانی نەخۆشییەکە. • کاریگەرییەکانی دەرمان: - کات بۆ کاریگەری: لەوانەیە چەند هەفتەیەکی پێبچێت بۆ دەرکەوتنی کاریگەرییەکانی دەرمانەکە. - ماوەی کارکردن: ماوەی کارکردنی دەرمانەکە پشت دەبەستێت بە قەبارەی خوراکەکە و کاردانەوەی جەستەی نەخۆشەکە. - کارلێکەکانی دەرمان: لەگەڵ هەندێک دەرمانی تر کارلێک دەکات، بۆیە پێویستە ئاگاداری پزیشک بیت دەربارەی هەموو دەرمانێک کە بەکاریدەهێنیت. - مەودای چارەسەری: مەودایەکی دیاریکراوی هەیە کە دەبێت لەلایەن پزیشکەوە دیاری بکرێت بۆ ئەوەی کاریگەری هەبێت و زیانی نەبێت. • تایبەتمەندییە سەرەکییەکان: - تایبەتمەندی تایبەت: کاریگەری هەیە لەسەر دابەشبوونی خانەکان. - سوودەکانی: یارمەتیدەرە بۆ چارەسەری شێرپەنجە. - گرنگی کلینیکی: یەکێکە لە دەرمانە گرنگەکان لە چارەسەری چەندین جۆری شێرپەنجە. - پرۆفایلی سەلامەتی: وەک هەموو دەرمانێکی تر، دەکرێت کاریگەری لاوەکی هەبێت.
شێواز
- injection
شێوازی بەکارهێنان
- intravenous
نیشانەکان
- * بۆ چارەسەری شێرپەنجەی مەمک بەکاردێت، بەتایبەتی ئەو جۆرانەی کە بەرەنگاری دەرمانەکانی تر دەبنەوە.
- * بۆ چارەسەری شێرپەنجەی سییەکان لە جۆری خانە بچووکەکان (non
- small cell lung cancer).
- * بۆ چارەسەری شێرپەنجەی پرۆستات کە بەرەنگاری چارەسەری هۆرمۆنی دەبێتەوە.
- * بۆ چارەسەری شێرپەنجەی گەدە کە پێشکەوتوو بێت و نەتوانرێت بە نەشتەرگەری چارەسەر بکرێت.
کارەساتەکان
- * کەمی خرۆکە سپییەکانی خوێن (neutropenia) کە دەبێتە هۆی زیادبوونی مەترسی تووشبوون بە هەوکردن.
- * ڕووتانەوەی قژ.
- * هەستی سڕبوون و گزگز لە دەست و قاچەکاندا (peripheral neuropathy).
- * هەڵئاوسانی دەست و قاچەکان (edema).
ئاگادارییەکان
- Docetaxel دەبێتە هۆی دابەزینی ژمارەی خرۆکە سپییەکانی خوێن (neutropenia)
- کە دەبێتە هۆی زیادبوونی مەترسی تووشبوون بە هەوکردن. پێویستە پشکنینی خوێن بە شێوەیەکی ڕێک ئەنجام بدرێت بۆ چاودێریکردنی ژمارەی خرۆکەکان. هەروەها
- دەکرێت ببێتە هۆی کاردانەوەی هەستیاریی توند (hypersensitivity reactions)
- بۆیە پێویستە نەخۆشەکە لە ژێر چاودێری پزیشکدا بێت لە کاتی وەرگرتنی دەرمانەکە. دەبێت ئاگاداری نیشانەکانی peripheral neuropathy و edema بن و دەستبەجێ پزیشک ئاگادار بکەنەوە.
دۆز و بەکارهێنان
- پێگەیشتوو: خوراکەکە پشت دەبەستێت بە جۆری شێرپەنجەکە، باری تەندروستی نەخۆشەکە و بەرنامەی چارەسەرییەکە. بە شێوەیەکی گشتی، 60 بۆ 100 ملگم/م2 دەدرێت لە ڕێگەی infusion IV لە ماوەی یەک کاتژمێردا، هەموو سێ هەفتە جارێک.
- منداڵان: بەکارهێنانی docetaxel بۆ منداڵان بە شێوەیەکی گشتی پێشنیار ناکرێت، مەگەر لە ژێر چاودێری وردی پزیشکی پسپۆڕی بوارەکەدا نەبێت و خوراکەکەش بە وریاییەوە دیاری بکرێت.
دووگیانی یان شیردەر
- Docetaxel دەبێتە هۆی دابەزینی ژمارەی خرۆکە سپییەکانی خوێن (neutropenia)، کە دەبێتە هۆی زیادبوونی مەترسی تووشبوون بە هەوکردن. پێویستە پشکنینی خوێن بە شێوەیەکی ڕێک ئەنجام بدرێت بۆ چاودێریکردنی ژمارەی خرۆکەکان. هەروەها، دەکرێت ببێتە هۆی کاردانەوەی هەستیاریی توند (hypersensitivity reactions)، بۆیە پێویستە نەخۆشەکە لە ژێر چاودێری پزیشکدا بێت لە کاتی وەرگرتنی دەرمانەکە. دەبێت ئاگاداری نیشانەکانی peripheral neuropathy و edema بن و دەستبەجێ پزیشک ئاگادار بکەنەوە.