
ceftriaxone
Rocephin, Cefrox, Triaxone, Ceftin
وەسف
• زانیارییە سەرەتاییەکان: - پۆلێنکردنی دەرمان: Ceftriaxone دەرمانێکی ئەنتی بایۆتیکی بەهێزە لە گروپی سیفالۆسپۆرینەکانەوە، کە کاریگەرییەکی فراوانی هەیە لەسەر جۆرێکی زۆر لە بەکتریا گەرمیخۆرەکان. ئەم دەرمانە بە شێوەیەکی بەربڵاو بەکار دێت بۆ چارەسەری جۆرێکی زۆر لە هەوکردنەکانی بەکتریایی. - گروپی کیمیایی/چارەسەری: ئەم دەرمانە بەشێکە لە گروپی سیفالۆسپۆرینی سەرەتایی گەورە (third-generation cephalosporin)، کە بەهێزترین جۆری سیفالۆسپۆرینە لە ڕووی کاریگەرییەکانییەوە، بەتایبەتی لەسەر بەکتریاکانی گرام-نێگەتیڤ. - میکانیزمی کردار: Ceftriaxone بە ڕێگریکردن لە دروستکردنی دیوارەکانی خانەی بەکتریا کار دەکات. ئەمەش دەبێتە هۆی کوشتنی بەکتریاکان یان ڕێگریکردن لە زیادبوونیان. میکانیزمی کرداری دەگەڕێتەوە بۆ بەستنی بە پێنجەیەکانی پێنجە دەڵێن (Penicillin-binding proteins) لە بەکتریادا، کە پێویستن بۆ دروستکردنی دیوارەکانی خانەی بەکتریا. • تایبەتمەندییە دەرمانناسییەکان: - ڕێژەی مژینی: دوای دەرزی لێدان، ڕێژەی مژینی Ceftriaxone زۆر بەرزە. لە دەرزی IV بەباشی دەبێتە بەشێک لە پلازما و لە دەرزی IM ش بە باشی مژ دەبێت. - بەردەستبوونی زیندەیی: بەردەستبوونی زیندەیی Ceftriaxone زۆرە ، لەبەر ئەوە بە خولێکی کەم دەدرێت. ڕێژەی بەردەستبوونی زیندەیی لە گورچیلە و جگەر زۆر خراپ نییە. - نیوە تەمەن: نیوە تەمەنی Ceftriaxone درێژە، کە دەگاتە ٨ کاتژمێر لە پێگەیشتووەکاندا و زیاتر لە منداڵاندا. - لوتکەی چڕیی پلازما: لوتکەی چڕیی پلازما Ceftriaxone لە دوای دەرزی لێدان بە زووە دێت. • بەکارهێنانی پزیشکی: - بەکارهێنانی سەرەکی: چارەسەری هەوکردنەکانی بەکتریایی جیاواز. ئەم دەرمانە بەکاردێت بۆ چارەسەرکردنی جۆرێکی فراوانی هەوکردنەکانی سیستەمی هەناسە، پێست، میزەڕۆ، و ئێسک. - بەکارهێنانی لاوەکی: بەکارهێنانیشی هەیە لە چارەسەری هەندێک هەوکردنی سێکسی. - مەرجەکانی ئامانج: هەوکردنەکانی بەکتریایی لە سیستەمە جیاوازەکانی لەشدا وەک هەوکردنی سیەکان، هەوکردنی میزەڕۆ، هەوکردنی پێست، هەوکردنی ناوەوەی سک، ...هتد. - سودەکانی چارەسەرکردن: ئەم دەرمانە لەگەڵ زۆربەی بەکتریایەکانی گرام-پۆزەتیڤ و گرام-نێگەتیڤدا کار دەکات و دەتوانێت هەوکردنەکە چارەسەر بکات. • کاریگەرییەکانی دەرمان: - کات بۆ کاریگەری: دەستپێکردنی کاریگەرییەکانی Ceftriaxone بەپێی جۆری هەوکردن و باری تەندروستیی نەخۆش جیاوازە. - ماوەی کارکردن: ماوەی کارکردنی Ceftriaxone بەپێی جۆری هەوکردن و بڕی دەرمان جیاوازە. بۆ زۆربەی هەوکردنەکان 7 تا 14 ڕۆژ پێویستە. - کارلێکەکانی دەرمان: Ceftriaxone دەتوانێت کار لەگەڵ دەرمانەکانی تر بکات. - مەودای چارەسەری: مەودای چارەسەری Ceftriaxone بەپێی هەوکردن و باری تەندروستیی نەخۆش جیاوازە. • تایبەتمەندییە سەرەکییەکان: - تایبەتمەندی تایبەت: Ceftriaxone بەردەستە بە شێوەی powder for injection و لە نەخۆشخانەکاندا بەکاردێت. - سوودەکانی: ئەم دەرمانە بەهێزە و لەگەڵ زۆرینەی بەکتریاکاندا کار دەکات. - گرنگی کلینیکی: Ceftriaxone ڕۆڵێکی گرنگی هەیە لە چارەسەری هەوکردنەکانی بەکتریایی کە بە زۆر بەکتریای تر چارەسەر ناکرێن. - پرۆفایلی سەلامەتی: بە گشتی Ceftriaxone دەرمانێکی سەلامەتە، بەڵام هەندێک کاریگەری لاوەکی هەیە.
جۆری دەرمان
شێواز
- Injection
- powder for injection
شێوازی بەکارهێنان
- intravenous
- intramuscular
- oral
نیشانەکان
- * Ceftriaxone بەکاردێت بۆ چارەسەری pneumonia (هەوکردنی سییەکان) کە لەلایەن بەکتریاکانەوە دروست دەبێت.
- * ئەم دەرمانە بۆ چارەسەری meningitis (هەوکردنی پێستی مێشک و مۆخ) بەکار دێت، کە نەخۆشییەکی مەترسیدارە.
- * Ceftriaxone دەکرێت بۆ چارەسەری gonorrhea (سۆفیلیس) بەکار بهێنرێت، هەندێک جار وەک چارەسەری یەکلاکەرەوە.
- * ئەم دەرمانە بۆ چارەسەری pelvic inflammatory disease (هەوکردنی ئەندامی زاوزێی ژنان) بەکار دێت.
کارەساتەکان
- * کاریگەرییە لاوەکییە باوەکان بریتین لە: ئازاری سک، هەرس، زخم، ڕشانەوە، سەر ئێشە، و کەمی خوێن. ئەمانە بە گشتی کەم تا مامناوەند دەبن و پێویستیان بە چارەسەر نییە.
- * کاریگەرییە لاوەکییە دەگمەن و مەترسیدارەکان بریتین لە: ڕەنگە هەندێ جار هەستیاری و shock (شۆک) ی دروست بکات کە دەبێت بە زووترین کات چارەسەر بکرێت.
- * لە هەندێک حاڵەتدا، Ceftriaxone دەبێتە هۆی jaundice (زەردی)، بەڵام زۆر کەمە.
- * لە حاڵەتی دروستبوونی هەر یەک لەم کاریگەرییە لاوەکییە مەترسیدارانە، پێویستە بەزوویی پەیوەندی بە پزیشکەوە بکرێت.
ئاگادارییەکان
- * ئاگاداری هەستیاری بۆ سیفالۆسپۆرینەکان
- پێنیسیلینەکان
- یا ئەنتی بایۆتیکەکانی تر بن. * پێویستە کاریگەرییەکانی گورچیلە و جگەر بەردەوام چاودێری بکرێن. * ئاگاداری مەترسیی دروستبوونی کریستاڵ لە گورچیلە لە منداڵاندا بن. * ئاگاداری کاریگەرییە لاوەکییەکان
- بەتایبەتی هەستیاری بن.
دۆز و بەکارهێنان
- پێگەیشتوو:
- * دوای تاقیکردنەوەی بەکتریا و دیاری کردنی جۆری بەکتریا دەرمانەکە دەدرێت.
- * بڕی دەرمان بەپێی جۆری هەوکردن جیاوازە.
- * بە گشتی، ڕێژەی ڕۆژانەی دەرمان بۆ پێگەیشتووان ١ تا ٢ گرامە.
- * ماوەی چارەسەرکردن دەگۆڕێت لە 7 تا 14 ڕۆژ، بەپێی باری نەخۆش.
- منداڵان:
- * ڕێژەی دەرمان بۆ منداڵان بەپێی کێشی جەستەیان دیاری دەکرێت.
- * ڕێژەی دەرمان بۆ منداڵان لە ١٥ تا ٥٠ mg/kg دەگۆڕێت.
- * بۆ منداڵانی تەمەنی ١٢ ساڵ و زیاتر، ڕێژەی دەرمان وەک پێگەیشتووانە.
- * ماوەی چارەسەرکردن دەگۆڕێت لە 7 تا 14 ڕۆژ، بەپێی باری نەخۆش.
دووگیانی یان شیردەر
- * ئاگاداری هەستیاری بۆ سیفالۆسپۆرینەکان، پێنیسیلینەکان، یا ئەنتی بایۆتیکەکانی تر بن. * پێویستە کاریگەرییەکانی گورچیلە و جگەر بەردەوام چاودێری بکرێن. * ئاگاداری مەترسیی دروستبوونی کریستاڵ لە گورچیلە لە منداڵاندا بن. * ئاگاداری کاریگەرییە لاوەکییەکان، بەتایبەتی هەستیاری بن.